Klasyfikacja czynników środowiskowych

Ze względu na charakter wpływu

• Działa bezpośrednio – bezpośrednio wpływa na organizm, głównie na metabolizm
• Działając pośrednio – wpływając pośrednio, poprzez zmianę czynników bezpośrednio działających ( ulga , ekspozycja , wysokość nad poziomem morza itp.)
• Warunkowo działające – działanie elementów ekosystemu ( biogeocenozy ), wzmocnione lub osłabione przez działanie innych czynników środowiskowych

Według pochodzenia

• Abiotyczne – czynniki przyrody nieożywionej:
  • Klimatyczny : roczna suma temperatur, średnia roczna temperatura, wilgotność, ciśnienie powietrza
  • edaphic (edaphic) : skład mechaniczny gleby, przepuszczalność powietrza w glebie, kwasowość gleby, skład chemiczny gleby
  • orograficzny : relief, wysokość nad poziomem morza, stromość i ekspozycja stoku
  • chemiczne : skład gazu w powietrzu, skład soli wody, stężenie, kwasowość
  • fizyczne : hałas, pola magnetyczne, przewodność cieplna i pojemność cieplna, radioaktywność, natężenie promieniowania słonecznego
    • hydrograficzne : gęstość wody, przepływ, przezroczystość itp. ^{[ źródło nie zostało określone 968 dni ]}
    • pirogeniczne : czynniki ognia (Odum, 1975, 1986)
• Biotyczne – związane z działalnością żywych organizmów:
  • fitogenny – wpływ roślin
  • Mycogenic – efekt grzybów
  • zoogeniczny – wpływ zwierząt
  • mikrobiogenny – działanie mikroorganizmów

Czynnik antropogeniczny (antropiczny)

W 1912 r. Rosyjski naukowiec prof. Morozov w książce „Doktryna lesie” określił czynniki antropogeniczne jako określonego czynnika środowiskowego, i dzieli je na charakter oddziaływania na środowisko naturalne za bezpośrednie, pośrednie i warunkowe antropopresji [Morozov 1949].

• Bezpośredni wpływ człowieka – bezpośredni wpływ na ludzki składników ekosystemu (biogeocoenose). To zbiór jagód, grzybów, ścinających drzewa itp.
• Pośredni wpływ antropogeniczny – wpływ człowieka na poziomie pośrednim. Ta zmiana poziomu wód gruntowych, zmiany temperatury, zanieczyszczenie promieniowaniem itp.
• Warunkowe oddziaływanie antropogeniczne jest wpływem czynników biotycznych i abiotycznych, wzmocnionych lub osłabionych przez ekspozycję człowieka.
• W 1981 roku opublikował definicji „czynnika antropogenicznego [antropogeniczny wpływ] – to wszystko jest połączone zarówno z świadomej i nieświadomej działalności człowieka mających wpływ na [NATURAL] środowiska, co prowadzi do ilościowych i jakościowe zmiany jego składników [papieża, 1981].
• W 2011 roku został opublikowany wykład na przykład rozwinięte szerokolistnych skalę strefa lasostepu antropogenicznych biogeocenoz Dygresji (ekosystemach) składającą się z 12 etapów osoby niszczenia środowiska, warunki zwykle nienaruszone ekosystemów krok do całkowitej utraty funkcji życiowych biogeocenoses [Popa, 2011].

Wydając

• Zasoby – elementy środowiska, które organizm zużywa, zmniejszając ich zapasy w środowisku ( woda , CO ₂ , O ₂ , światło )
• Warunki – nie spożywane przez elementy organizmu w otoczeniu (temperatura, ruch powietrza, kwasowość gleby)

Według kierunku [ edytuj ] | edytuj kod ]

• Wektoryzacja – Czynniki zmieniające kierunek: grzęzawienie, zasolenie gleby
• Wieloletnia cykliczna – z naprzemiennością wieloletnich okresów wzmocnienia i osłabienia czynnika, na przykład zmiany klimatu spowodowane 11-letnim cyklem słonecznym
• Oscylator (puls, fluktuacja) – wahania w obu kierunkach od pewnej wartości średnich (dzienne wahania temperatur, zmiana średniej ilości opadów w ciągu roku)

Wpływ czynników środowiskowych na organizm

Czynniki środowiska wpływają na organizm nie pojedynczo, ale w kompleksie, odpowiednio, każda reakcja organizmu jest wieloczynnikowa z powodu. W tym przypadku całkowity wpływ czynników nie jest równy sumie wpływów poszczególnych czynników, ponieważ zachodzą między nimi różne rodzaje interakcji, które można podzielić na cztery główne typy:

• Monodominowanie jest jednym z czynników, który tłumi działanie innych, a jego wielkość ma decydujące znaczenie dla organizmu. Tak więc całkowity brak lub obecność w glebie pierwiastków mineralnych w ostrym niedoborze lub nadmiarze uniemożliwia normalną asymilację innych elementów przez rośliny.
• Synergizm – wzajemne wzmacnianie kilku czynników, dzięki pozytywnym reakcjom zwrotnym . Na przykład wilgotność gleby , zawartość azotanów i iluminacja, przy jednoczesnym polepszeniu podaży któregokolwiek z nich, zwiększają efekt pozostałych dwóch.
• Antagonizm to wzajemne wygaszanie kilku czynników spowodowanych negatywnym sprzężeniem zwrotnym : wzrost populacji szarańczy przyczynia się do zmniejszenia zasobów żywności, a jej populacja spada.
• Prowokacyjny – połączenie pozytywnych i negatywnych skutków dla ciała, podczas gdy wpływ drugiego jest wzmocniony przez wpływ pierwszego. Im wcześniej nastąpi odwilż , tym silniejsze rośliny cierpią z powodu kolejnych przymrozków .

Wpływ czynników zależy również od natury i obecnego stanu organizmu, dlatego mają one różny wpływ zarówno na różne gatunki, jak i na jeden organizm na różnych etapach ontogenezy : niska wilgotność jest śmiertelna dla hydrofitów, ale nieszkodliwa dla kserofitów; niskie temperatury bez szkody są przenoszone przez dorosłe drzewa iglaste strefy umiarkowanej , ale są niebezpieczne dla młodych roślin.

Czynniki mogą częściowo zastępować się nawzajem: gdy oświetlenie jest osłabione, intensywność fotosyntezy nie zmieni się, jeśli stężenie dwutlenku węgla w powietrzu zostanie zwiększone , jak to zwykle ma miejsce w szklarniach .

Wynik wpływu czynników zależy od czasu trwania i częstotliwości działania ich skrajnych wartości przez całe życie organizmu i jego potomstwa: efekty krótkoterminowe mogą nie mieć żadnych konsekwencji, podczas gdy długotrwałe poprzez mechanizm selekcji naturalnej prowadzą do zmian jakościowych.

Odpowiedź organizmu na czynniki środowiskowe

Organizmy, zwłaszcza wiodące rośliny przywiązane, lub siedzący tryb życia, charakteryzują się plastycznością – zdolnością do istnienia w mniej lub bardziej szerokim zakresie wartości czynników środowiskowych. Jednak dla różnych wartości czynnika organizm zachowuje się inaczej.

W związku z tym przypisuje się taką wartość, w której organizm będzie w najbardziej komfortowym stanie – szybko się zwiększy , pomnoży i będzie wykazywał konkurencyjność . Zwiększając lub zmniejszając wartość współczynnika na najbardziej korzystny, ciało zaczyna odczuwać depresję, która objawia się osłabieniem jego funkcji życiowych i podczas ekstremalnych wartości czynnika może prowadzić do śmierci .

Graficznie podobna reakcja z wartościami współczynnika zmian przedstawionych jako istotnej krzywej (krzywa środowiska), w których analiza może wskazać kilka punktów i stref :

• Główne punkty :
  • punkty minimum i maksimum – ekstremalne wartości czynnika, w którym możliwa jest żywotna aktywność organizmu
  • optymalnym punktem jest najkorzystniejsza wartość czynnika
• Strefy :
  • Strefa optymalna – ogranicza zakres najkorzystniejszych wartości współczynnika
  • strefy pesymalne (górna i dolna) – zakresy wartości czynnika, w którym organizm doświadcza silnego ucisku
  • strefa życia – zakres wartości czynnika, w którym aktywnie manifestuje swoje funkcje życiowe
  • strefy odpoczynku (górna i dolna) – skrajnie niekorzystne wartości czynnika, pod którym organizm pozostaje przy życiu, ale przechodzi w stan spoczynku
  • strefa życia – zakres wartości czynnika, w którym organizm żyje

Poza granicami strefy życia leżą śmiertelne wartości czynnika, w którym organizm nie może istnieć.

Zmiany zachodzące w organizmie w zakresie plastyczności są zawsze fenotypowe , natomiast w genotypie koduje się tylko miarę możliwych zmian – szybkość odpowiedzi , która określa stopień plastyczności organizmu.

Na podstawie indywidualnej krzywej aktywności życiowej można przewidzieć krzywą gatunku. Jednakże, ponieważ forma jest skomplikowany system Superorganismal składający się z wielu populacji , rasselonnyh w różnych siedliskach z nierówne warunki środowiska, oceny jego danych środowiska nie są uogólnione dla pojedynczych zwierząt, na całych populacjach. Na gradiencie czynnika ułożone są uogólnione klasy jego wartości reprezentujących określone typy siedlisk, a jako reakcja ekologiczna najczęściej bierze się pod uwagę liczebność lub częstość występowania gatunku. Jednocześnie nie jest już konieczne mówienie o istotnej krzywej aktywności, ale o krzywej rozkładu obfitości lub częstotliwości.

Bibliografia

• Sahney, S., Benton, MJ and Ferry, PA (2010). ” Związki między globalną różnorodnością taksonomiczną, różnorodnością ekologiczną a ekspansją kręgowców na lądzie ” (PDF). Biology Letters 6 (4): 544-547. DOI : 10,1098 / rsbl.2009.1024 . PMID 20106856 .
• David L. Hawksworth. Różnorodność biologiczna i ochrona w Europie. – Springer, 2008. – P. 3390. – ISBN 1402068646 . .
• Bampton, M. “Transformacja antropogeniczna” w Encyklopedii Nauk o Środowisku, DE Alexander i RW Fairbridge, Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, Holandia.
• Worm, Boris (2006-11-03). “Wpływ utraty różnorodności biologicznej na usługi ekosystemów oceanicznych”. Science 314 (5800): 787-790. DOI : 10.1126 / science.1132294 . PMID 17082450 .
• Morozov G.F. Doktryna lasu. 7. wydanie. Moskwa: Goslesbumizdat, 1949. 455 str.
• Popa Yu.N. Antropogeniczna transformacja biogeocenoz leśnych Dorsza Mołdawii. Streszczenie autora. dis. Cand. Biol. Nauki: 03.00.16 – Ekologia. Krasnojarsk, 1981. p.6.
• Popa Yu.N. Odtworzenie biogeocenoz w ekotopogenicznie przekształconych ekotopach w strefie stepowej: monografia. Ed. member-cor. NAS of Ukraine, Dr. Biol. Nauki, prof. A.P. Travleev; National Aviation University. – Kijów: ukraiński bestseller, 2011 r. – 437 z.